Шамс сураси[1]
بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَٰنِ الرَّحِيمِ
Яхшилиги чексиз, доимо эзгулик ва неъмат улашиб турувчи – Аллоҳ номи билан
91:1
وَالشَّمْسِ وَضُحَاهَا
Онт бўлсин; қуёшга ва унинг ёришишига,
91:2
وَالْقَمَرِ إِذَا تَلَاهَا
Унинг кетидан келаётган ойга,
91:3
وَالنَّهَارِ إِذَا جَلَّاهَا
Уни ошкор қилаётган кундузга,
91:4
وَاللَّيْلِ إِذَا يَغْشَاهَا
Уни ўраб олаётган кечага,
91:5
وَالسَّمَاءِ وَمَا بَنَاهَا
Осмонга ва уни бино қилган зотга,
91:6
وَالْأَرْضِ وَمَا طَحَاهَا
Ерга ва уни тўшаган зотга,
91:7
وَنَفْسٍ وَمَا سَوَّاهَا
(Ҳар бир) инсонга ва уни бежирим қилиб яратиб,
91:8
فَأَلْهَمَهَا فُجُورَهَا وَتَقْوَاهَا
Кейин, унга (қилмишини) ёмонини ва яхшисини илҳом қилиб қўйган зотга (онт бўлсинки)[2],
91:9
قَدْ أَفْلَحَ مَنْ زَكَّاهَا
Ким ўзини (руҳини) пок тутса, у аниқ нажот топади.
91:10
وَقَدْ خَابَ مَنْ دَسَّاهَا
Ким ўзини (руҳини нопок ишларга) булғаса, у аниқ зиён кўради.
91:11
كَذَّبَتْ ثَمُودُ بِطَغْوَاهَا
Самуд (халқи) гуноҳда ҳаддан ошиши сабабли (ҳақни) ёлғонлади.
91:12
إِذِ انْبَعَثَ أَشْقَاهَا
Бир куни у (миллат)нинг энг бадбахти (туяни сўйгани) отилиб чиқди.
91:13
فَقَالَ لَهُمْ رَسُولُ اللَّهِ نَاقَةَ اللَّهِ وَسُقْيَاهَا
Шунда, Аллоҳни элчиси (Солиҳ) уларга: “Аллоҳнинг туясига ва туяни сув ҳақига тегманглар!”, деди[3].
91:14
فَكَذَّبُوهُ فَعَقَرُوهَا فَدَمْدَمَ عَلَيْهِمْ رَبُّهُمْ بِذَنْبِهِمْ فَسَوَّاهَا
Аммо, улар Аллоҳнинг Элчисини ёлғончига чиқариб, туянинг сўйдилар[4]. Шунда, яратган Эгаси уларни ҳалок қилиб, у ерни ер билан яксон қилди[5].
91:15
وَلَا يَخَافُ عُقْبَاهَا
У (бадбахт) унинг оқибатидан қўрқмас эди[6].
[1] Шамс сураси, Маккада тушган, 15 оят. Тушиш тартиби 26, ёзилиш тартиби 91.
[2] Илҳом – Аллоҳ таоло бандаларни қалбига бирон нарсани сездириб, билдириб қўйишидир. Алоқадор ва ўхшаш оятлар: Аъроф 7:172, Рум 30:30, Ҳужурот 49:7.
[3] Алоқадор оят: Аъроф7:74.
[4] Шуаро 26:141-159, Қомар 54:23-31.
[5] Ҳуд 11:66-68. Бу оятдан шундай ибрат олинади; бир миллат ичида бутун халқни исён ва ғалаёнга ташвиқ қиладиган, натижада бошларига бало келишига сабабчи бўладиган нотавон кимсалар ҳам учраб туради. Ундай кимсаларга алсо эргашиб бўлмайди. Акс ҳолда, бутун халқнинг бошига бало келиши мумкин. Аслида, барча инсонлар бир-бирини яхшиликка буюриб, ёмонликлардан қайтариши керак (Оли Имрон 3:103). Мана шунда жамият тинч, осуда ва фаровон ҳаёт кечиради.Мана шундай халқ бахтли яшайди.
[6] Оятдаги замир 12-оятдаги “ашқо-ҳа”калимаси билан боғланиб, тафсирий таржима қилинди.
